مقایسه مقاومت نسبی تعدادی از ارقام گوجه فرنگی نسبت به شته جالیز aphis gossypii glover (hom.: aphididae) ، در شرایط گلخانه ای

شته جالیز، aphis gossypii glover (hom.: aphididae)، یکی ازآفات مهم گوجه فرنگی در مزارع و گلخانه ها می باشد. میزان خسارت این آفت در گلخانه ها بعد از سفید بالک گلخانه در مرتبه دوم اهمیت قرار دارد. در این تحقیق مقاومت نه رقم از ارقام رایج گوجه فرنگی شامل strian، caligen، super bita، super strian، super af1، has2274، gs-12-f1، sun-6200 f1 و calj نسبت به شته جالیز در شرایط گلخانه ای ارزیابی شد. آزمایش آنتی زنوز از طریق شمارش تعداد شته های جلب شده روی هر رقم طی 24 ، 48 و 72 ساعت پس از رهاسازی 50 عدد شته انجام گرفت. کمترین تعداد شته ها روی رقم super strian و بیشترین تعداد شته ها روی رقم calj جلب شدند. در آزمایش آنتی بیوز بیشترین و کمترین طول دوره نشوونمای پورگی به ترتیب در ارقام has2274 (9/6 روز) و calj (4/5 روز) و کمترین و بیشترین طول دوره پوره زایی به ترتیب در رقم has2274 (9/5 روز) و رقم calj (6/12 روز) مشاهده گردید. پایین ترین نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) روی رقم has2274 (185/0 بر روز) و بالاترین مقدار آن روی رقم calj (306/0 بر روز) به دست آمد. کمترین نرخ خالص تولیدمثلی (r0) شته جالیز روی رقم has2274 (80/7 پوره به ازای هر شته در هر نسل) و بیشترین مقدار آن روی رقم calj (39/26 پوره به ازای هر شته در هر نسل) دیده شد. طولانی ترین زمان لازم برای دو برابر شدن جمعیت (dt) روی رقم has2274 (7/3 روز) و کوتاه ترین مقدار آن روی رقم calj (2/2 روز) مشاهده شد. همچنین کمترین نرخ متناهی افزایش جمعیت (?) در روی رقم has2274 (20/1 بر روز) و بیشترین مقدار آن در رقم calj (35/1 بر روز) مشاهده گردید. در آزمایش تحمل رقم calj پایین ترین حد تحمل را دارا بود و میزان تحمل ارقام super strian، super bita و has2274 بیشتر از بقیه بود. بر اساس شاخص های سه گانه مکانیسم مقاومت ارقام super strian، has2274 و super bita مقاوم ترین ارقام و رقم calj حساس ترین رقم در میان ارقام مورد بررسی در این تحقیق نسبت به شته جالیز بودند.